راهی که موشک‌های ایرانی پیموده‌اند

ش

در نسل جدید موشک های بالستیک شهاب-3 از رایانه های کنترل مأموریت جدید، شتاب سنج های بهبود یافته، ژیروسکوپ های خاص برای هر یک از سه زاویه حرکتی و ماسورهای متناسب با سرعت ها و شتاب های وارده به این موشک استفاده شده است.

ادامه مطلب...

باشگاه خبرنگاران از "زنبور سرخ" گزارش می‌دهد:

آیا ایران "کوچک‌ترین پهپاد دنیا" را شکار کرده است؟ + تصاویر و فیلم

"پهپاد" "زنبور سرخ" خاکستری رنگ است و با فشار یک دکمه، به راحتی و با وضوح بسیار بالا می‌تواند روی هدف بزرگ‌نمایی کند. از مهمترین ویژگی‌های این پهپاد این است که هیچ صدایی تولید نمی‌کند.

به گزارش خبرنگار دفاعی-امنیتی باشگاه خبرنگاران؛ این مجموعه خبری در پنج گزارش قبلی خود به پهپادهای آمریکایی که ممکن است در اختیار ایران باشند اشاره کرد. پهپادهایی از قبیل پهپاد زنبور عسل AeroVironment Wasp III،روباه دریا Sea fox، پهپاد نارنجی BQM-74E ، پهپاد نامرئی و پهپاد "اژدها" Dragon Drone.

به دنبال پیشرفت خیره‌کننده صنعت نوین‌ پهپادهای جاسوسی و نظارتی، ارتش انگلیس نیز نیروهای خود در افغانستان را مجهز به پهپادهای جاسوسی دستی کرده است که بسیار کوچک بوده و با جشم غیر مسلح به سختی می‌توان آن‌ها را دید.

ادامه مطلب...

قسمت دوم

حضور جمهوری اسلامی نبود،‌ قدرت‌نمائی جمهوری اسلامی نبود، مبارزان فلسطینی نمیتوانستند در مقابل اسرائیل مقاومت کنند، چه برسد به این که اسرائیل را به زانو در بیاورند؛ که در جنگِ هشت روزه فلسطینی‌ها توانستند اسرائیل را به زانو در بیاورند، و این اولین بار در تاریخ تشکیل رژیم جعلی و غاصب صهیونیستی بود.
گفتیم که تلاشهای اینها بی‌اثر نبود؛ بله، بی‌اثر نبود، اما در کنار اثر منفی، یک اثر مثبت بزرگی هم که مورد انتظار ما بود، اتفاق افتاد؛ یعنی تحریم موجب شد که نیروهای درونی و ظرفیت عظیم ملت ایران فعال شود، استعدادهائی بروز کند و کارهای عظیمی تحقق پیدا کند؛ که اگر تحریم نبود، این کارها اتفاق نمی‌افتاد. ما به برکت تحریم توانستیم به کارهای بزرگی دست بزنیم؛ جوانان ما توفیقاتی به دست بیاورند که اگر تحریم نبود، ما به این توفیقات یقیناً دست پیدا نمیکردیم. در زمینه‌ی کارهای زیربنائی ــ که بعد عرض خواهم کرد ــ در سال 91 پیشرفتهائی صورت گرفت که در مقایسه‌ی با سالهای قبل هم، سال 91 یک سال برجسته‌ای است. کارهای زیربنائیِ انبوهی صورت گرفت؛ در زمینه‌ی راه، در زمینه‌ی انرژی، در زمینه‌ی کشف منابع جدید نفت، در زمینه‌ی کشف منابع جدید اورانیوم، در زمینه‌ی ایجاد و توسعه‌ی نیروگاه و پالایشگاه و ده‌ها کار صنعتی بزرگ؛ که اینها همه زیرساختهای اقتصادی آینده‌ی کشور است. بله، ما اگر چنانچه این زیرساختها را از قبل فراهم کرده بودیم، تحریم دشمن همین مقدار اثر منفی را هم که کرد، نمیکرد. این کارها را ما انجام دادیم و توانستیم پابه‌پای دشمنی و تحریم دشمنان، در جهت مثبت جلو برویم. کارهای بزرگی انجام گرفت؛ یک قلم، پیشرفتهای بزرگ علمی در طول سال 91 است. در زمینه‌ی علم و فنّاوری کارهائی شد که حقیقتاً چشم‌پُرکن و برای انسانی که معتقد به آینده‌ی کشور است، خرسندکننده و خوشحال‌کننده است. یعنی همین سالی که خواستند بر ملت ایران سخت بگیرند، جوانان عزیز ما، دانشمندان ما ماهواره‌ی ناهید را به فضا فرستادند؛ کاوشگر پیشگام را با موجود زنده به فضا فرستادند؛ جنگنده‌ی فوق پیشرفته ساخته شد. اهمیت هر کدام از اینها به قدری است که جا دارد یک ملت برای هر یک از اینها اظهار خوشحالی و خرسندی کند، برایش سرود بسازند، جشنواره درست کنند. کارها چون متراکم است، درست تبلیغ نمیشود و خبررسانیِ کاملی هم انجام نمیگیرد. وقتی که این موجود زنده به فضا فرستاده شد و سالم برگشت، آنقدر این قضیه برای دانشمندان دنیا و ناظران بین المللی تعجب‌آور بود که اول انکار کردند؛ ولی بعد که دیدند چاره‌ای نیست و حقایق و نشانه‌های درستی و واقعیت را مشاهده کردند، مجبور شدند که قبول کنند.

ادامه مطلب...

بیانات در حرم مطهر رضوی

در اولین روز سال 1392

بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمد ‌لله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا و حبیب قلوبنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی ءاله الطّیبین الطّاهرین المنتجبین المعصومین سیّما بقیّة‌الله فی الأرضین. السّلام علی الصّدّیقة الطّاهرة فاطمة بنت رسول الله صلّی الله علیها و علی ابیها و بعلها و بنیها.
به همه‌ی برادران و خواهران عزیزی که در این محفلِ گرم و پرشور حضور یافته‌اند، سلام و تبریک عرض میکنم و خدا را از اعماق دل سپاسگزارم که فرصت عنایت کرد و مهلت داد تا یک‌ بار دیگر و یک سال دیگر و یک نوروز دیگر، در جوار بارگاه ملکوتی حضرت ابا الحسن الرّضا (علیه ءالاف التّحیّة و السّلام) در جمع شما مردم عزیز مشهد و زوار محترمی که از اکناف کشور حضور دارند، امکان و توفیق ملاقات و دیدار پیدا کنم و با شما درباره‌ی مسائل جاری و مهم کشور سخن بگویم. از خداوند متعال مسئلت میکنیم که دل ما را و زبان ما را هدایت فرماید و آنچه مورد رضای او است، بر قلب و زبان ما جاری شود. این هم یک توفیق بزرگی است که در عید نوروز، در کنار شادی‌ها و زیبائی‌هائی که در طبیعتِ نوروز وجود دارد، این فرصت، هر ساله برای ما دست میدهد که در چنین روزی در جمع شما مردم، به مسائل کشور و ارزیابی وضع کنونی خود و نگاه به گذشته و آینده‌ی خود بپردازیم؛ با یک نگاه اجمالی، وضع دخل و خرج یکساله‌ی خودمان را در ابعاد کلان ملی بررسی کنیم، محاسبه کنیم؛ محاسبه‌ی نفس ملی، محاسبه‌ی نفس عمومی. همچنان که در مسائل شخصی، محاسبه‌ی نفس برای ما لازم است ــ که فرمود: «حاسبوا انفسکم قبل ان تحاسبوا»؛[1] باید محاسبه‌ی کار خود و اعمال خود و حرکات شخصی خود را داشته باشیم ــ محاسبه‌ی ملی هم یک کار با‌اهمیت و پرارزش است؛ خودمان را محاسبه کنیم، به خودمان نگاه کنیم؛ آنچه را که بر ما گذشته است، بار دیگر مورد نظر قرار دهیم؛ از آن درس و عبرت بگیریم، برای آینده بهره ببریم.
برادران و خواهران عزیز توجه کنند که ما ملت ایران، فقط خودمان نیستیم که به مسائل خودمان نگاه میکنیم و آن را تقویم و ارزیابی میکنیم؛ کسان دیگری هم هستند که کار ما را مورد مطالعه قرار میدهند؛

ادامه مطلب...

 

---

 بعضی از نمازها نیمی از آن پذیرفته می‌شود، بعضی، یک سوم آن، برخی یک چهارم و بعضی یک پنجم تا آنجا که برخی یک دهم آن قبول می‌شود.

---

 

 

نقش و اهمیت نماز در دین نشان دهنده عظمت و استحکام این حبل متین و ریسمان استوار میان زمین و آسمان است. ریسمان دیگر اعمال ارزشی برای صعود انسان به افق بلند سعادت کافی نیست; ولی نردبان نماز، افزون بر آن که به تنهایی وسیله عروج است، می تواند ثقل و سنگینی بقیه اعمال را نیز متحمل گردد. این حقیقت به جوهره نماز باز می گردد و با عدالت خداوند هیچ گونه ناسازگاری ندارد .

 

ماجرای نمازی که بر صورت صاحبش زده می‌شود

در ادبیات عرفانی و عبادی بین دو مفهوم «مقبول» و «صحیح» تفاوت بسیاری وجود دارد و هر کدام از این مفاهیم دارای مراتبی است .

 

نماز مقبول

«نماز مقبول» آن است که با خضوع و خشوع به‌جا آورده شود و آداب ظاهری و باطنی در آن مراعات شود. این نماز موجب تزکیة نفس و پاکی روح و روان می‌شود و تأثیر تربیتی و اخلاقی فراوانی دارد.

از این‌رو چنین نمازی را نماز اخلاقی نیز می‌گویند؛ نمازی که فرشتگان آن را با درخشندگی خاصی به پیشگاه خداوند متعال می‌برند و پروردگار عالم این نماز را می‌پذیرد.

 

ادامه مطلب...

سابقه مبارزه با حجاب در ایران 

اشاره

در شماره 20 ماهنامه مبلغان به مناسبت 30 مرداد، اولین قسمت از مقاله سابقه مبارزه با حجاب را خواندیم. در آن مقاله دوران سه گانه (قبل از مشروطه، مشروطه، پهلوی اول) بررسی شد. اینک که در آستانه 17 دی ماه سال روز کشف حجاب قرار گرفته ایم، گذری بر روند مبارزه با حجاب در دوران پهلوی دوم و امتداد آن در عصر تثبیت نظام اسلامی خواهیم داشت.

«دیروز (17 دی ماه) میهن عزیز وارد یک مرحله جدید از دوره حیات اجتماعی خود گردید. در این روز تاریخی، سند آزادی زنان شرف صدور یافت واز این به بعد زن ایرانی نیز وارد مرحله سعی و عمل می‌شود. با مردان خود اشتراک مساعی و توحید مجاهدت می‌نمایند. این یک توفیق بزرگ و یک افتخار جدید دیگری بود که در پرتو همت بلند و عزم آهنین و فکر رسا و توانای اعلیحضرت همایون شاهنشاه بر فهرست سایر ترتیبات و اصلاحات کشور ایران افزوده شد.» (1)

دوران پهلوی دوم:

آن چه خواندید گوشه‌ای از اقدامات تبلیغی دستگاه‌های مطبوعاتی رضاخان بود که برای نهادینه کردن بی حجابی تدارک دیده شده بود. حقیقت این است که هر چند دوره رضاخان به دوره خشونت و اقدامات ..

ادامه مطلب...

آیه ولایت، مدال افتخار شیعیان

برو ‌ای گدای مسکین در خانه علی زن               که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را

روز 24 ذی الحجه یکی از زیباترین خاطرات را در فرهنگ شیعه به یاد می‌آورد؛ روزی که امیرمؤمنان علی علیه السلام با ایثار انگشتر خویش در حال نماز به یک نیازمند، گوی سبقت را از مسلمانان حاضر در مسجد ربود و شایسته تجلیل و تقدیر حضرت حق قرار گرفت و به دریافت مدال آیه ولایت از سوی پیک وحی مفتخر گردید.

عبداللّه بن عباس ماجرا را این گونه روایت کرده است:

روزی در کنار چاه زمزم نشسته بودم و برای مردم از پیامبر صلی الله علیه و آله حدیث نقل می‌کردم. در آن حال، ابوذر غفاری به نزد ما آمد و با صدای رسایی گفت:‌ای مردم! من از پیامبر صلی الله علیه و آله شنیدم که فرمود: «عَلِی قائِدُ الْبَرَرَةِ وَ قاتِلُ الْکَفَرَةِ مَنْصُورٌ مَنْ نَصَرَهُ مَخُذُولٌ مَنْ خَذَلَهُ؛ علی علیه السلام رهبر نیکوکاران است و کشنده کافران. هر کس او را یاری کند، یاری خواهد شد و هر کس به او اهانت کند، خوار خواهد گشت.»

آن گاه ابوذر سخنانش را چنین ادامه داد:‌ای مردم! روزی از روزها با رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسجد نماز ظهر را خواندم. بعد از نماز، نیازمندی بلند شد و از مردم یاری خواست، کسی به او چیزی نداد. او دستانش را به سوی آسمان بلند کرد و عرضه داشت: خدایا! تو خود گواه باش در مسجد رسول اللّه صلی الله علیه و آله از مسلمانان یاری خواستم، امّا کسی به من پاسخ مثبت نداد. در این موقع، علی علیه السلام در گوشه‌ای از مسجد در حالِ رکوعِ نماز بود که با انگشت کوچکِ دست خود که انگشتری در آن بود به سائل اشاره کرد و سائل نزدیک آمد و انگشتر را از دست آن حضرت بیرون آورد. رسول خدا صلی الله علیه و آله که در حال نماز شاهد این ماجرا بود، وقتی نمازش را تمام کرد، رو به سوی آسمان نمود و عرضه داشت: خداوندا! برادرم موسی از تو درخواست نمود که: پروردگارا! به من سعه صدر عنایت کن و کارهایم را سهل و آسان نما و گره از زبانم بگشا و سخنانم را روان و راحت گردان! و همچنین موسی علیه السلام تقاضا کرد که: خدایا! برادرم هارون را وزیر و یاور من قرار بده! و به وسیله برادرم مرا نیرومند گردان و او را در کارهایم شریک فرما!

آن گاه پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: خداوندا! من نیز محمد پیامبر و برگزیده تو هستم. خدایا! از تو درخواست می‌کنم که سینه‌ام را گشاده گردانی و کارهایم را آسان کنی و از میان خانواده ام، علی را به عنوان وزیر و پشتیبان من قرار دهی!

ابوذر در ادامه گفت: هنوز دعای پیامبر صلی الله علیه و آله تمام نشده بود که حضرت جبرئیل نازل شد و گفت: یا محمد! بخوان! پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید: چه بخوانم؟ گفت بخوان: «اِنَّما وَ لِیُّکُمُ اللّه ُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ ءامَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلوةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکوةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»؛(1) «همانا رهبر و سرپرست شما خداست و رسول او و کسانی که ایمان آورده اند؛ آنان که نماز اقامه می‌کنند و در حال رکوع زکات می‌پردازند.»(2)

این روایت را گذشته از منابع شیعه بسیاری از اهل تسنن نیز نقل کرده‌اند و آیه شریفه را درباره امیرمؤمنان علی علیه السلام می‌دانند. علامه فرزانه مرحوم سید عبدالحسین شرف الدین در کتاب ارزشمند المراجعات می‌نویسد: صاحب کنزالعمال نزول این آیه در مورد خاتم بخشی علی علیه السلام را به اتفاق مفسران نسبت می‌دهد و بر این باور است که در این زمینه کسی به غیر از علی علیه السلام مورد نزول این آیه نیست. علامه سید شرف الدین ادامه می‌دهد که این اجماعِ تفسیری را به غیر از صاحب کنزالعمال، عده‌ای دیگر از دانشمندان اهل سنت نقل کرده‌اند که از جمله آنها امام قوشجی در بحث امامت شرح تجرید است.

سید شرف الدین در توضیح سخن می‌گوید: اگر این حقیقت (نزول آیه ولایت در شأن علی علیه السلام) یک مسئله بدیهی و روشن نبود، ما به نقل تمام اقوال و آراء در این زمینه اقدام می‌کردیم؛ امّا به لطف الهی در این سخن شک و تردیدی نیست و خوشبختانه تمام دانشمندان مسلمان به آن اعتراف دارند.(3)

برای تکمیل و روشن شدن بیشتر اذهان، ما فقط به نقل یک روایت از طریق اهل تسنن اکتفا می‌کنیم:

حاکم حسکانی از اساتید علم حدیث و از دانشمندان برجسته حنفی مذهب در قرن پنجم در کتاب «شواهد التنزیل»، با نقل روایتی از عبداللّه بن عباس، ماجرای خاتم بخشی علی علیه السلام را این گونه گزارش کرده است: آن روز بلال برای نماز اذان گفت. با شنیدن صدای اذان، رسول خدا صلی الله علیه و آله از منزل بیرون آمد. مردم در مسجد مشغول نماز بودند؛ بعضی ایستاده، برخی در حال رکوع، و عده‌ای دیگر در حال سجده بودند. در این هنگام، فقیر بی‌چاره‌ای در مسجد می‌گردید و از مردم درخواست کمک می‌کرد. پیامبر صلی الله علیه و آله با دیدن این صحنه او را صدا کرد و با او چنین گفتگو نمود:

- آیا کسی چیزی به تو داده است؟

- بلی!

- چه چیزی به تو داده اند؟

- یک انگشتر نقره ای.

- چه کسی آن را به تو داد؟

- آن مردی که ایستاده و نماز می‌خواند.

پیامبر هنگامی که با اشاره سائل به فرد مورد نظر نگاه کرد، متوجه شد که او علی بن ابی طالب علیه السلام می‌باشد. دوباره پرسید:

- او در چه حالی انگشتر را به تو بخشید؟

- او در حال رکوع آن را به من داد.

در این هنگام، پیامبر این آیه شریفه را تلاوت کرد: «اِنَّما وَ لیُّکُمُ اللّه ُوَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ ءامَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلوةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکوةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»(4)

علامه شیخ عبدالحسین امینی شصت و شش نفر از دانشمندان اهل حدیث و استوانه‌های روایی اهل سنت را با نام و نشانی دقیق کتابهایشان فهرست کرده و متن حدیثی را که حاوی انطباق آیه مذکور با شخص علی علیه السلام است از انس بن مالک نقل می‌کند و در آخر می‌افزاید: «مضمون این حدیث در این کتابها موجود است و همه آنها تصریح دارند که این آیه در مورد خاتم بخشی حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام در مسجد نبوی نازل گردیده است.‌»(5)

این مسئله آن قدر معروف و مشهور می‌باشد که بسیاری از شعرای فارس و عرب در مورد آن شعرها سروده و قصیده‌ها گفته‌اند. حسان بن ثابت قصیده معروف خود را این گونه سرود و به محضر علی علیه السلام تقدیم داشت:

اَبا حَسَنٍ تَفْدیکَ نَفْسی وَ مُهْجَتِی وُ کُلُّ بَطیی‌ءٍ فِی الْهُدی وَ مُسارِعُ

«ای اباالحسن! جانم و قلبم فدای تو باد! و جان و دل هر کس که در راه هدایت تند یا کند گام بر می‌دارد، فدایت باد!»

اَیَذْهَبُ مَدْحی وَ الْمُحِبّینَ ضائِعا وَ مَا الْمَدْحُ فی ذاتِ الاِْلهِ بِضائِعٍ

«آیا مدح من و دوستانت تباه خواهد شد؟ نه، هرگز مدحی که در راه خدا انجام شود، تباه و ضایع نمی‌گردد.»

فَاَنْتَ الَّذی اَعْطَیْتَ اِذْ اَنْتَ راکِعٌ فَدَتْکَ نُفُوسُ الْقَوْمِ یا خَیْرَ راکِعٍ

«تویی آن کس که در هنگام رکوع بخشیدی! جان همه مسلمانان به فدایت‌ای بهترین رکوع کننده!»

بِخاتَمِکَ الْمَیْمونِ یا خَیْرَ سیِّدٍ و یا خَیْر شارٍ ثُمَّ یا خَیْرَ بائِعٍ

«انگشتری مبارکت را [تو در راه خدا بخشیدی] ‌ای بهترین آقا و‌ای بهترین خریدار و بهترین فروشنده.»

فَاَنْزَلَ فیکَ اللّه ُ خَیْرَ وِلایَةٍ وَ بَیَّنَها فی مُحْکَماتِ الشَّرائِعِ(6)

«خداوند متعال نیز در حق تو بهترین [آیه را که] آیه ولایت [است[فرستاد و در محکمات شرائع آن را بیان نمود.»

شعرای فارسی زبان نیز شعرها سروده و خطابه‌ها ایراد کرده‌اند که دو بیت را می‌آوریم:

ناصر خسرو:

آنچه علی داد در رکوع فزون بود زآن که به عمری بداد حاتم طائی

ابن یمین:

مرتضی را دان ولی اهل ایمان تا ابد چون ز دیوان ابد دارد مثال «اِنّما»

آخرین حکم الهی

امام باقر علیه السلام در این زمینه می‌فرماید: «خدای متعال طبق آیه ولایت [انّما ولیکم اللّه...] اطاعت از رهبری و سرپرستی اولوالامر را بر مردم واجب ساخت. مسلمانان متوجه نشدند که مقصود از ولایت چیست؟ خداوند [در روز غدیر] به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله امر کرد که ولایت را برای مردم تفسیر کند؛ همچنان که نماز و روزه و زکات و حج را برایشان توضیح داده است؛ امّا رسول خدا صلی الله علیه و آله مدتها صبر کرد؛ زیرا آن حضرت همانند سایر واجبات نمی‌توانست مسئله ولایت و جانشینی خویش را به مردم اعلان کند و می‌ترسید اگر مسئله رهبری و ریاست بر مسلمانان را مطرح نماید، مردم سخن او را نپذیرند و از دین برگردند. به همین جهت، دلتنگ شد و به حضرت پروردگار عرض حال نمود.

خداوند متعال به پیامبر وحی کرد که: «ای رسول ما! آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده، بر مردم ابلاغ کن و اگر این پیام را نرسانی، رسالت خود را انجام نداده‌ای و خداوند تو را از گزند مردم حفظ می‌کند.‌»(7) پیامبر صلی الله علیه و آله با نزول این آیه، با کمال اطمینان مسلمانان را گرد آورد و در روز غدیر خم به اعلان ولایت و رهبری علی علیه السلام اقدام نمود و تأکید کرد که حاضرین به غائبین اطلاع دهند.»

امام باقر علیه السلام در ادامه فرمود: «واجبات خدا یکی پس از دیگری نازل می‌شد و مسئله ولایت آخرین آنها بود که بعد از اعلان ولایت، آیه اکمال دین(8) نازل گردید. و خداوند متعال فرمود: با این پیام دیگر واجبی را بر شما نازل نخواهم کرد؛ زیرا واجبات شریعت اسلام با مسئله ولایت کامل شد.»(9)

پاسخ یک شبهه

گاهی می‌پرسند: از سویی مشهور است که علی علیه السلام در حال نماز آن چنان غرق در عبادت می‌شد که وقتی در یکی از جنگها به پایش تیر رفته بود و از شدت درد و ناراحتی جسمی، امکان جرّاحی و بیرون کشیدن آن نبود، گفتند: آن را در حال نماز از بدن مبارکش خارج کنید؛ چون او در حال عبادت آن چنان مشغول راز و نیاز با پروردگار خویش است که احساس درد نخواهد کرد.(10) و از سویی امام در حال نماز انگشتر به سائل می‌دهد و این نشانگر توجه به اطراف و دیگران است. آیا این دو حال، در نماز با هم سازگاری دارد یا نه؟

علاوه بر اینکه برخی از محققین در صحت حکایت اول تردید دارند، در پاسخ این پرسش جوابهای متعددی گفته شده که ما به چند مورد اشاره می‌کنیم:

اول: مشتاقان حضرت حق و تشنگان کوثر معرفت در حالات عرفانی و مناجات با معشوق و معبود خویش، آن چنان از فیض حضور و لقای یار و مشاهده تجلیات دلدار سرمست می‌شوند که تمام دردها و رنجهای خویشتن را به عنوان لذت بخش‌ترین جرعه‌های حیات بخش معنوی سر می‌کشند. آنان همواره زمزمه می‌کنند که:

مشنو ‌ای دوست که غیر از تو مرا یاری هست یا شب و روز به جز فکر توام کاری هست

آنان در آن حال، نه اینکه دردها و رنجهای جسمی خویش را احساس نمی‌کنند و بی‌اختیار احساس خود را از دست می‌دهند، بلکه با اراده خویش توجه خود را از آنچه در راه خدا نیست، برمی گردانند. به عبارت دیگر، لذت حضور و شوق وصال آن چنان آنان را به وجد و شعف می‌آورد که رنجها و دردهای شخصی تحت الشعاع آن قرار می‌گیرد و در پرتو فضای معنوی درکِ حضور محو می‌شوند و از شوق اینکه رضایت حق را به دست آورده‌اند، تمام ناملایمات در منظر آنان زیبا و دوست داشتنی جلوه می‌کند و آوای «ما رَأَیْتُ اِلاّ جَمیلاً»(11) سر می‌دهند؛ حتی آنان تحمل مصائب را اولین منزل عشق می‌دانند و بر این باورند که:

ترک مال و ترک جان و ترک سر در طریق عشق اول منزل است

چنان که درباره بعضی از یاران امام حسین علیه السلام در روایات آمده است که «لایَجِدُونَ اَلَمَ مَسِّ الْحَدیدِ؛(12) آنان درد برخورد نیزه‌ها و شمشیرهای آهنین را احساس نمی‌کردند.» نه اینکه آنان تیرها و شمشیرها و نیزه‌ها را نمی‌دیدند یا توجه نداشتند، بلکه درد و رنج آنها در مقابل شوق شهادت و کسب رضای پروردگار متعال هیچ بود.

بنابراین، در حالی که یاران و مریدانِ آنان چنان هستند، پس خود ایشان چگونه خواهند بود. بی‌تردید مقام اولیاء الهی به مراتب بالاتر از اینهاست. اگر در یک زمان علی علیه السلام هنگام نماز متوجه درد پای خود نمی‌شود، عملی کاملاً درست و خداپسندانه می‌باشد؛ چرا که معنای مناجات عاشقانه و عبادت عارفانه همین است و اگر در زمانی دیگر، در هنگام نماز صدای سائل او را متوجه خود می‌سازد و او با از خودگذشتگی و ایثار مال در راه رضای خداوند، نیاز یک انسان بی‌چاره را برطرف می‌کند، باز هم عملی کاملاً منطقی و خداپسندانه می‌باشد. علی علیه السلام در هر دو مورد از خود گذشتگی و ایثار نموده است؛ آنجا از جان خویش و اینجا از مال خویش. و در هر دو حال، مشغول عبادت مخلصانه بوده است و نتیجه هر دو عمل یکی است و آن کسب رضای پروردگار و خالق جهان هستی می‌باشد.

تکمیل عبادت

دوم: این ایراد را می‌توان ناشی از یک غفلت دانست و آن اینکه شنیدن صدای سائل و کمک به او، پرداختن به غیر خدا و توجه به خویشتن یا امور دنیوی نیست، بلکه آن هم در واقع، توجه به خدا و در جهت اخلاص می‌باشد. علی علیه السلام گر چه در حال نماز، غرق در عبادت الهی بود و با حضور قلب و توجه کامل با خداوند مناجات می‌نمود، امّا قلب پاک او در برابر فریاد استمداد و استغاثه و آه و ناله مستمندان و بی‌چارگان جامعه حساس بود و قلب او در مقابل ندای محرومان و برای گره گشایی از کار آنان می‌تپید.توجّه او به سائل نه تنها در جهت غیرحق نبود، بلکه دقیقا در راستای اخلاص و توجه به مبدأ هستی و پروردگار خویش بود. او با پاسخ به کمک خواهی و ندای مظلومانه یک فقیر که آه و ناله اش از دردهای جانکاه وی خبر می‌داد، عبادت خویش را با اطاعت دیگری در آمیخته و با هر دو عمل خویش، در جهت رضای الهی قدم برداشته، ثواب عبادت خویش را مضاعف گردانید. و به همین علت هم بود که عمل زیبا و خداپسندانه او مورد ستایش وحیانی قرار گرفت؛ چرا که او عبادتی را مکمّل عبادت دیگر قرار داد.(13)

پی نوشت:

1. مائده/55.

2. مجمع البیان، ج3، ص210.

3. المراجعات، ص231.

4. شواهد التنزیل، ج1، ص233.

5. الغدیر، ج3، ص162.

6. همان.

7. مائده/67.

8. مائده/3.

9. اصول کافی، کتاب الحجه، باب مانص اللّه عزوجل و رسوله علی الائمه علیهم السلام.

10. المحجة البیضاء، ج1، ص398.

11. لهوف، سید بن طاووس، ص292. این کلام حضرت زینب در مجلس ابن زیاد بود، هنگامی که ابن زیاد گفت:‌ای دختر علی! این همه مصیبتها را چگونه دیدی؟ زینب علیهاالسلام پاسخ داد: «من همه مصائب و مشکلات را در راه خدا زیبا می‌بینم.»

12. بحارالانوار، ج45، ص80؛ مدینة المعاجز، ج3، ص504؛ العوالم، الامام الحسین علیه السلام، ص344.

13. پرسمان ولایت، از نگارنده.

جایگاه نماز و عملکرد ستاد اقامه نماز و دولت

پیام مقام معظم رهبری به اجلاس سال 81 اقامه نماز زمینه ساز چالشی ذهنی برای دلسوزان نظام و ارزش‌های اسلامی بود که ما را بر آن داشت تا به گونه‌ای دغدغه ذهنی خود را در امتداد پیام معظم له مطرح سازیم. در این راستا توجه به رویکرد جدید مقام معظم رهبری - مد ظله العالی - در جهت پرسش در قبال رهنمودهای گذشته خود قابل بررسی است، زیرا پس از انقلاب معمولا سازمان‌ها و نهادها پیام و رهنمود می‌طلبند، اما هیچکس عملکرد براساس آن رهنمودها را دنبال نمی‌کند. غالبا راهی نموده می‌شود، اما سازمان‌ها بطور شایسته در آن مسیر فعالیت مناسب نشان نمی‌دهند.

از آنجا که براساس پیام معظم له پرداختن به مساله نماز از مهم ترین مسائل نظام تلقی شده و پرداختن به مقوله نماز در حد بایسته و جدی وظیفه همه رسانه‌ها است، ما هم به نوبه خود نکاتی را گوشزد می‌کنیم، به امید آنکه در این حرکت نورانی سهیم باشیم.

نماز و حکومت

1- اقامه نماز از وظائف مهم در حکومت مؤمنین و پارسایان است. قرآن مجید می‌فرماید:

«الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاة و آتوا الزکوة وامروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عاقبة الامور» ؛ (1) «[مؤمنین کسانی هستند که اگر به آن‌ها در زمین توانایی دهیم، به اقامه نماز و پرداخت زکات و امر به معروف و نهی از منکر همت می‌گمارند. »

گرچه احیاء امر به معروف و نهی از منکر موجب تبیین همه اصول و احیاء همه فروع می‌گردد لیکن قرآن مجید نماز را که نمود پرستش عمومی و زکات را که نمونه بارز گذشت از مال در راه ترویج معارف الهی و امور خیر است، به طور خاص - به دلیل اهمیت فوق العاده آن - بیان می‌کند.

2- ستاد اقامه نماز به عنوان نماینده حکومت در این امر مهم و اساسی، ابتداء لازم است از رویکرد باری به هر جهت و تصمیم گیری‌های جزئی پرهیز نموده، به برنامه ریزی کلان، گسترده و همه جانبه روی آورد. در این رویکرد جدید لازم است فرایند ذیل مورد توجه قرار گیرد.

الف: انجام پژوهش در زمینه‌های ذیل:

- تحقیقات میدانی جهت شناخت موانعی که فراروی اقامه نماز وجود دارد.

- پژوهش میدانی جهت شناخت علل کم رغبتی به نماز در اقشار مختلف اجتماعی.

- انجام ویژه پژوهش‌های کتابخانه‌ای و میدانی جهت ارائه راهکارهائی در زمینه دفع موانع و ایجاد انگیزه برای اقامه نماز.

ب: هدف گذاری: با توجه به پژوهش‌های انجام شده، لازم است اهداف بلند مدت آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مشخص گردد.

ج - سیاست‌های اساسی در جهت دستیابی به اهداف فوق براساس تحقیقات کتابخانه‌ای و میدانی ترسیم گردد.

د - راه‌های دستیابی به اهداف فوق در حد کلی تبیین شود.

ه - جایگاه هر یک از سازمان‌های مختلف فرهنگی، آموزشی، اجتماعی و تبلیغی در زمینه نماز مشخص و وظیفه هر سازمان در حد کلی تبیین گردد.

و - وظائف کلان سازمان‌ها جهت هیئت دولت ارسال و پس از تصویب به دستگاه‌های مورد نظر ابلاغ شود.

ز - هر وزارتخانه، سازمان و دستگاهی نماینده‌ای تام الاختیار مشخص و جهت پیگیری امر نماز منصوب کند.

ح - ستاد اقامه نماز با حضور کلیه نمایندگان سازمان‌ها به طور مستمر جلسات کاری برگزار و روند مصوبات را پیگیری کند.

ط - ستاد، هر شش ماه یکبار گزارشی از فعالیت‌ها تهیه و نقاط قوت و یا عملکرد ضعیف سازمان‌ها را جهت اطلاع هیئت دولت، وزراء و رؤسای سازمان‌ها ارسال و در صورت نیاز به تغییر در برنامه‌های کلان، پیشنهادات جدید خود را جهت تصویب ارسال دارد. این رویکرد، همه بدنه اجرائی کشور را با مساله نماز همراه و در جهت گسترش و اقامه نماز تاثیر جدی خواهد گذاشت.

3- بهتر است ستاد اقامه نماز از این پس به جای برگزاری همایش‌های کم ثمر، تغییر جهت داده و قبل از برگزاری همایش، از همه سازمان‌ها گزارش فعالیت بخواهد، سپس گزارش‌ها را در کمیته‌های تخصصی با حضور نماینده سازمان مربوطه مورد بررسی قرار داده، پس از ارزیابی از سویی نتائج را به دبیرخانه همایش منعکس و از سوی دیگر به ارائه راهکارهای جدید برای سازمان‌ها بپرداند.

هنگام برگزاری همایش، ابتدا گزارش مسؤولین سازمان ها، سپس نتائج کمیته‌های تخصصی مطرح و بالاخره افکار صاحبنظران نسبت به مشکلات موجود به چالش کشیده شود و در نهایت ایده‌های جدید برای برنامه ریزی و زمینه سازی پیش رفت امور، گردآوری گردد و در پایان نتائج نهائی همایش جهت مقام معظم رهبری - مد ظله العالی -، هیئت دولت ومجلس ارسال و بهترین سازمان فعال مورد تشویق قرار گیرد و سازمان‌های کم تحرک به پویائی بیشتر در شاخص‌های مورد نظر فرا خوانده شوند و سازمان هائی که هیچ فعالیتی نداشته اند، مورد بازخواست قرار گیرند.

4- اگر زمانی حکومت بخواهد نماز را در جامعه گسترش دهد، ابتدا لازم است از ادارات و مجموعه‌های تحت پوشش خود آغاز کند.

برای اقامه نماز در ادارات، لازم است دو مقوله مکان نماز و امام جماعت به طور ویژه مورد توجه قرار گیرند.

الف - مکان نماز

در بسیاری از ادارات هنگام تقسیم اطاق‌ها بهترین‌ها را جهت رؤسا و مدیران کل در نظر گرفته و پس از راضی کردن همه مسؤولین، کارکنان، نیروهای خدماتی و. . . بالاخره به مکان دخمه مانندی؛ بی نور، بدبو و نامطبوع می‌رسند که هیچ یک از اعضای اداره حاضر به قبول آن نیستند، در اینجا نوبت به نماز می‌رسد و نام نمازخانه می‌گیرد.

در این زمینه پیشنهاد می‌شود:

- نماز خانه‌ها تبدیل به مسجد شود، زیرا تنها مسجد است که عبادت در آن از ثواب ویژه برخوردار است.

- مساجد ادارات حتی الامکان در فضای باز احداث شود.

- نور طبیعی، امکانات سرمایش و گرمایش، وسایل صوتی مناسب، کف پوش تمیز و. . . برای آن تامین شود.

- نظافت و زیباسازی اطراف مسجد مورد عنایت قرار گیرد.

- تاسیسات جانبی مورد نیاز مانند دستشوئی، وضوخانه و. . . تامین گردد.

- جهت نظافت مستمر آن، دقیق تر از نظافت بخش‌های مختلف سازمان پیش بینی‌های لازم انجام شود.

- گنجایش مسجد براساس مؤلفه تعداد نیروهای اجرائی، حداکثر ارباب رجوع و حداقل ده سال توسعه سازمان در نظر گرفته شود.

- از کاشی کاری و برخی خرج‌های بی مورد پرهیز گردد.

- با نصب تراکت‌های زیبا حاوی روایات جذاب جهت ترغیب مؤمنین به نماز و اقامه آن در مسجد اقدام شود.

ب - امام جماعت

- نماز جماعت با سرعت برگزار و از خواندن دعاهای طولانی جدا پرهیز شود که موجب انزجار مراجعین می‌گردد.

- در صورتی که امام جماعت از مقبولیت لازم در بین کارکنان مؤمن برخوردار نیست، فرد دیگری جایگزین شود.

- از کسانی که توان جذب و پاسخ گوئی به نیازهای مذهبی مردم را ندارند جهت برگزاری نماز جماعت دعوت نشوند.

پی نوشت:

1) حج/41.