امام و غرب زدگی

ءاز جمله دغدغه های فکری امام خمینی قدس سره مسئله مهم غرب زدگی مردم مسلمان خصوصا قشر تحصیل کرده و روشنفکران آنهابوده است. او بارها و در موارد متعدد به عوامل ایجاد و گسترش غرب زدگی و خطرات وپی آمدهای سوء آن در کشورهای اسلامی،اشاره و رهنمودهایی برای رفع و زدودن این عارضه و بلای عظیم از میان کشورهای اسلامی - خصوصا از جامعه اسلامی ایران -بیان داشته اند.

به نظر امام «غرب زدگی » یعنی عدم اتکاءمردم به توانایی بالقوه و بالفعل خود برای رفع مشکلات و اتکاء به نیروی اجنبی برای کسب ترقی و کمال. و «غرب زده » کسی است که ازمحتوا تهی و هیچ گونه توانایی را در وجودخود و جامعه خود حس نمی کند تا به واسطه آن به مقاصد مادی و معنوی دست یابد و تنهاراه حل مشکلات و ترقی و کمال را در غرب وفرهنگ غربی دیده و خود را مزین به فرهنگ و آداب و رسوم غربی نموده است.
خطرات غرب زدگی

امام خمینی قدس سره غرب زدگی را منشابسیاری از بدبختی های ملت های مسلمان و ملت ایران می داند. (1) تاجایی که آن را تشبیه به زلزله می نمایند:

«آقا، امروز مملکت ما غرب زده است که اززلزله زده بدتر است...........

امام و غرب زدگی

ءاز جمله دغدغه های فکری امام خمینی قدس سره مسئله مهم غرب زدگی مردم مسلمان خصوصا قشر تحصیل کرده و روشنفکران آنهابوده است. او بارها و در موارد متعدد به عوامل ایجاد و گسترش غرب زدگی و خطرات وپی آمدهای سوء آن در کشورهای اسلامی،اشاره و رهنمودهایی برای رفع و زدودن این عارضه و بلای عظیم از میان کشورهای اسلامی - خصوصا از جامعه اسلامی ایران -بیان داشته اند.

به نظر امام «غرب زدگی » یعنی عدم اتکاءمردم به توانایی بالقوه و بالفعل خود برای رفع مشکلات و اتکاء به نیروی اجنبی برای کسب ترقی و کمال. و «غرب زده » کسی است که ازمحتوا تهی و هیچ گونه توانایی را در وجودخود و جامعه خود حس نمی کند تا به واسطه آن به مقاصد مادی و معنوی دست یابد و تنهاراه حل مشکلات و ترقی و کمال را در غرب وفرهنگ غربی دیده و خود را مزین به فرهنگ و آداب و رسوم غربی نموده است.
خطرات غرب زدگی

امام خمینی قدس سره غرب زدگی را منشابسیاری از بدبختی های ملت های مسلمان و ملت ایران می داند. (1) تاجایی که آن را تشبیه به زلزله می نمایند:

«آقا، امروز مملکت ما غرب زده است که اززلزله زده بدتر است. امروز بعضی از اشخاص در این مملکت می خواهند نگذارند اسلام تحقق پیدا بکند... الآن ما زلزله زده هستیم،غرب زده هستیم، همه باید دست به هم بدهیم و این راه را تا اینجا که آمدیم، باقیش هم برویم.» (2)

و در جای دیگر، جامعه غرب زده راجامعه ای بیمار می داند:

«مثل کشور ما مثل بیماری است که لااقل پنجاه و چند سال بیماری کشیده است و همه قشرها به بیماری او دامن زده اند و الآن از بارقشرهایی که دامن به بیماری او می زدند، فارغ شده است، لکن بیمار است.» (3)

و اینک به بعضی از خطرات و عواقب سوءغرب زدگی که در سخنان امام قدس سره آمده است،اشاره می شود:
الف - بی محتوایی انسانها

از جمله پی آمدهای غرب زدگی،بی محتوایی افراد غرب زده است. در فرازی ازسخنان ایشان چنین آمده است:

«ای غرب زده ها! ای اجنبی زده ها! ای انسانهای میان تهی! ای انسانهای بی محتوا!به خود آیید، همه چیز خودتان را غربی نکنید.» (4)
ب - جدایی انسانها از اخلاق و کرامت انسانی

امام خمینی قدس سره جامعه غرب را خالی ازانسانیت و اخلاق می داند و ترقی و پیشرفت مادی و اقتصادی در غرب را در خدمت بشریت نمی داند. همان طوری که می گوید:

«بسیاری از چیزهایی که درست کرده اند، برضد انسانیت درست کرده اند، این غرب است که دارد اساس اخلاق انسانی را از بین می برد،این غرب است که دارد شخصیت انسانیت رااز بین می برد و ما خیال می کنیم که غرب همه چیز دارد، حالا که غرب اتومبیل درست کرد،پس باید غرب همه چیز داشته باشد.» (5)
ج - خطر توحش

امام خمینی قدس سره فرهنگ غرب را خلاف انسانیت انسان می داند و آن را منشا توحش وآدم کشی معرفی می کنند:

«غرب دارد انسان را وحشی بار می آورد، آن وحشی که آدمخوار است، آدم کش است، آدم کش بار می آورد.» (6)
مقایسه جامعه اسلامی با جامعه غرب

امام خمینی قدس سره در مواردی ضمن بیان مقایسه بین جامعه اسلامی با جامعه غرب، به مضرات و خطرات غرب زدگی بیشتر اشاره می کنند و اینک به بعضی از این مقایسه هااشاره می شود:

1 - اسلام، انسان ساز است و غرب وفرهنگ غربی نابود کننده انسان. (7)

2 - قانون اسلام، قانونی است مترقی برخلاف قانون غرب. (8)

3 - اسلام، انسان را محب آدم و عطوف بارمی آید ولی غرب انسان را وحشی می سازد. (9)

4 - اسلام، اقتصاد را وسیله ای در اختیارانسان می داند ولی غرب آن را هدف می داند. (10)

5 - اسلام، اقتصاد و معنویت را باهم آورده است ولی غرب فقط اقتصاد دارد. (11)

6 - آزادی در اسلام، آزادی مشروع است ولی در غرب، آزادی بی بندوباری است. (12)

7 - آزادی در اسلام، در خدمت اخلاق است ولی در غرب، مخالف با اخلاق است. (13)

8 - دانشگاه اسلامی در جهت مهارطبیعت برای انسانیت است، بر خلاف دانشگاه غربی. (14)
غرب زدگان

به نظر امام خمینی قدس سره غرب زدگان دو گروه هستند; گروهی از آنها مغرض و خائن هستند و اینها کسانی هستندکه می گویند اسلام در حکومت دخالت نکند و در پی تشکیل جمهوری هستند که اسلامی نباشد و به عبارتی طرفدار جمهوری دموکراتیک هستندو جمهوری اسلامی را قبول ندارند وگروه دوم، جاهلانی هستند که گفته های گروه اول را شنیده و باورکرده اند و قصد خیانت به اسلام و مسلمین ندارند و چه بسا گفتار و رفتار غربی ها را با قصدخدمت به مردم رواج دهند. به هرحال حکمشان با گروه اول جداست. (15) و در جای دیگر امام، غرب زدگان را به دو گروه رهبر ومقلد تقسیم می کنند. گروهی از غرب زدگان حالت رهبریت برای رواج فرهنگ غربی وغرب گرایی در جامعه اسلامی را دارند وگروهی دیگر جاهلانه و بدون آن که صحت وسقم افکار گروه اول را بدانند، در رواج غرب زدگی کوششها می کنند. (16)
هدف غرب از غرب زده کردن

هدف اساسی غربی ها در غرب زده کردن مردم مسلمان، بهره کشی از آنها و به خدمت گرفتن امکانات و استعدادهای سرشارآن هاست. امام خمینی قدس سره به این مساله کاملاواقف بوده و در موارد متعدد به آن گوشزدکرده است. در جایی می فرماید: «هرچه طرف غرب بروید آن ها از شما بهره می برند.» (17) درجای دیگر می گوید: «شما تصور نکنید که این ها برای ما و برای اصلاح ما یک قدم بردارند. هرکه این را تصور بکند، این جاهل است، که این ها بخواهند ممالک شرق یک قدم رو به ترقی برود. این ها نمی خواهند...خیال نکنید که روابط ما با آمریکا و روابط ما با- نمی دانم - شوروی و روابط ما با این ها یک چیزی است که برای ما یک صلاحی دارد. این مثل رابطه بره با گرگ است. رابطه بره با گرگ،رابطه صلاحمندی برای بره نیست. این هامی خواهند از ما بدوشند. این ها نمی خواهندبه ما چیزی بدهند.» (18)
راههای تسلط فرهنگ غربی

امام خمینی قدس سره راههای تسلط غربی ها برفرهنگ مردم مسلمان را متعدد و متنوع دانسته و به بعضی از آنها اشاره می نمایند:

1 - تضعیف اسلام.

«غربی ها برای این که بتوانند بر مردم مسلمان مسلط شده و آنها را زیر سلطه خودقرار دهند، از راه تضعیف اسلام با القاءشبهه های فراوان وارد شدند. شبهه هایی ازقبیل، کهنه بودن احکام اسلام، عدم توانایی اسلام در اداره امور بشر، تضاد علم و دین وامثال آنها.» (19)

2 - جدا نمودن روحانیت از مردم

«دونقشه می خواستند پیاده کنند... یکی این که اسلام را در بین توده ها، دربین مردم،این را کوچکش کردند، قلم های اجیرآنها و تبلیغات دامنه دارشان راجع به این که; این اسلام مال زمان سابق بوده است، چیزی که مال هزار و چهارصدسال پیش از این است دیگر حالا، حتی حالا هم اگر شما دیده باشید گاهی وقت ها جرات نمی کنند بگویند، امامی گویند در یک کلمه ای. این یک راه بود که اسلام را اصلا از نظر مردم بیندازند. اسلام کهنه شده است، دیگرحالا وقت عصر نوینی است، حالا عصرتجدد است، حالا عصر موشک است،در عصر موشک دیگر اسلام نبایدمطرح بشود. یک راه دیگرش هم درعرض همین دنبال می شد. این که روحانیت را از دست مردم بگیرند. این هادرباری اند، این ها انگلیسی اند. خودانگلیسی ها تزریق می کردند. خود انگلیس هابه مردم این طور می گفتند که این ها انگلیسی اند، این هامنحرفند، انگلیسی اند...» (20)

3 - استفاده از عناوین مقدس و عوام پسند

غربی ها و عمال آنها در کشورهای اسلامی برای رسیدن به مقاصد خود از عناوینی مقدس همچون ترقی، تمدن، مردم سالاری،آزادی و امثال آن ها استفاده نموده ومی نمایند که به نظر امام خمینی قدس سره تمام این واژه ها جهت اغفال مردم بوده و جز دروغ چیزدیگری نیستند. (21)

امام می گوید: «من متاسفم از این اشخاص که دعوی ملیت می کنند و با اغراض ملت مخالفت می کنند. آنها که با اسم ملیت و یااسم خلق دوستی خنجر به پشت ملت می زنند، بیدار شوند.» (22)

غربی ها نه تنها با استفاده از آن عناوین،ذهن مردم مسلمان را به خود متوجه کردندبلکه واقعیات تاریخی و مذهبی آنها را وارونه جلوه داده و چهره واقعی اسلام را در پشت پرده های ابهام پنهان کردند. به طوری ه شناخت حقائق اسلام مثل شیوه حکومت علی علیه السلام و امثال آن برای نسل امروز بسیارمشکل شده است.

«ما امروز قبل از هر چیز وظیفه داریم تبلیغات چند صد ساله اجانب و عمال استعمار را خنثی کنیم. کارشناسان استعماربا کمال تزویر و حیله، با اسم اسلام دوستی وشرق شناسی پرده های ضخیمی بر چهره نورانی اسلام کشیده و اسلام را با معماری ها ونقاشی ها، ابنیه عالیه و هنرهای زیبا معرفی نموده و حکومت های جائرانه ضد اسلام اموی و عباسی و عثمانی را به اسم خلافت اسلامی به جامعه ها تحویل داده اند و چهره واقعی اسلام را در پشت این پرده ها پنهان نگه داشته به طوری که امروز مشکل است ماء;ءبتوانیم حکومت اسلام و تشکیلات اساسی وسیاسی و اقتصادی و اجتماعی آن را برجوامع بشری حتی مسلمین بفهمانیم. باید کوشش کرد و پرده از تبلیغات مسموم چند صد ساله اجانب برداشت. شمانسل جوان موظف هستید غرب زده ها را از خواب بیدار کنید وفجایع حکومت های ضد انسانی آنها و عمال آنها را بر ملا نمائید.» (23)

4 - گرفتن روح تعهد از جوانان

«جوان های ما را به طوری تربیت کرده بودند که تعهد دیگر نداشتند نسبت به گرفتاری هایی که برایشان پیش می آمد.» (24)

5 - اجیر نمودن قلم بدستان

«ما از سرنیزه ها و مسلسل ها و این ها فارغ شدیم. سر قلم ها حالا ضد ماست. قلم ها به جای نیزه ها آمده است. مقاله ها به جای مسلسل ها، حالام روی اسلام بسته شده است. الآن ما گرفتار سرنیزه نیستیم، ما گرفتارقلم هستیم، اهل قلم. ما گرفتار روشنفکرهاهستیم. ما گرفتار آزادی خواهها که آزادی رانمی دانند چی است، هستیم. » (25)
زمینه های غرب زدگی

امام خمینی قدس سره عوامل و اسباب ذیل را به عنوان زمینه های غرب زدگی مردم خصوصاقشر تحصیل کرده و روشنفکر معرفی می کند:

1 - احساس حقارت و ضعف نفس

امام خمینی قدس سره احساس حقارت و ضعف نفس و خودکم بینی در مقابل قدرتهای بزرگ را از جمله زمینه های مهم غرب زدگی معرفی می نمایند. در جایی می گویند: «این برای این است که ما خودمان را باخته ایم در مقابل غرب، شرق خودش را باخته است. تا از این خودباختگی بیرون نیاید، تا محتوای خودش را پیدا نکند، نمی تواند مستقل باشد.» (26)

و در جای دیگر می گوید: «من باید به مصادرامور بگویم که اخطار کنم که این قدر ضعف نفس به خرج ندهید، دنبال این نباشید که فرم غربی پیدا کنیم. بیچارگی ما این است که دنبال این هستیم که فرم غربی پیدا کنیم، دادگستری ما، دادگستری غربی باشد، قوانین ما، قوانین غربی باشد.» (27)

2 - عدم آگاهی نسبت به احکام و قوانین مترقی اسلام

امام می گوید: «این قدر ضعیف النفس نباشید، ما قانون غنی داریم، ما قانون الهی داریم. آن هایی که فرم غربی را بر فرم الهی ترجیح می دهند، این ها از اسلام اطلاع ندارند. آنهایی که می گویند نمی شود اسلام رادر این زمان پیاده کرد، برای این است که اسلام را نشناخته اند، نمی فهمند چه می گویند.» (28)

3 - تمام کمالات را در غرب دیدن

امام می گوید: «ما باورمان آمده است که همه چیزها در غرب است. خیر، آن چیزی که درغرب است، ربیت حیوان درنده است.» (29)
فراموشی مفاخر اسلام و ایران

از منظر امام، فراموشی مفاخر اسلام وایران زمینه ای برای خود باختگی و غرب زدگی می باشد و مردم چون نسبت به این مفاخر اطلاع کافی ندارند خود را از هرگونه افتخار اسلامی و ملی خالی دیده، توجه به مفاخر غرب می نمایند. امام می گوید: «آنهاهمچو کردند که مغز ما را این طور بار آوردندکه اگر بخواهیم یک چیزی بشویم، کتاب می نویسیم اولش هم اسم یکی از آن ها بایدباشد، تا کتابمان را بخرند. جوانهای مابخواهند کتاب بخرند اگر چنانچه با اسم مارکس باشد و لنین باشد، مشتری زیاد است.اگر به اسم شیخ الرئیس باشد نه، با این تمام این ها یک صفحه از کتب شیخ الرئیس رانمی توانند بفهمند ولی معذلک چون شرقی است و غربی نیست، از این جهت ملاصدرا رااسمش را نشنیدند. ملاصدرا اصلا اسمش رانشنیدند و ملاهادی (سبزواری) ما را اسمش را نشنیدند اما رجال آنها همه، همه هست.» (30)
عوامل رفع غرب زدگی

امام خمینی قدس سره برای درمان بیماری غرب زدگی و پیش گیری و جلوگیری از مفاسد وخسارتهای آن راه حل های فراوانی راپیشنهاد می دهند که به طور خلاصه به آن هاپرداخته می شود:

1 - خود اتکائی و خود باوری

امام می گوید: «ما همه چیز را باختیم. حالادزدها را بیرون کردیم اما خودمان را پیدانکردیم باید خودمان را پیدا کنیم. شرق بایددر غرب را ببندد. در غرب را به روی خودش ببندد. تا غرب راه به اینجا دارد، شما به استقلال خودتان نمی رسید و تا این غربزده هایی که در همه جا موجوداند، از این مملکت نروند یا اصلاح نشوند، شما به استقلال نخواهید رسید. این ها نمی گذارند.ما باید خودمان را پیدا کنیم تا بتوانیم سرپای خودمان بایستیم و بفهمیم ما هم موجودی هستیم.» (31) و نیز می گوید: «اساس همه شکست ها و پیروزی ها از خود آدم شروع می شود. انسان اساس پیروزی است و اساس شکست است. باور انسان اساس تمام اموراست. غربیان و در سابق انگلستان و بعد از اوآمریکا و سایر کشورهای قدرتمند دنبال این بودند که با تبلیغات دامنه دار خودشان به ممالک ضعیف باور بیاورند که ناتوانند، باوربیاورند که این ها نمی توانند هیچ کاری انجام بدهند. این ها باید در صنعت، در نظام، دراداره کشورها، دستشان به طرف قدرتهای بزرگ از شرق و غرب دراز باشد.» (32) و در جای دیگر می گوید: «شما دیدید که قیام کردید و درمقابل قدرتهای بزرگ ایستادید و حریت خودتان را در عین حالی که همه جدیت داشتند که باشد، عقب زدید، معلوم شد،می شود مقابل غرب ایستاد، می شود حتی جلو قدرتهای غرب ایستاد، در این قضیه خودتان را پیدا کردید، دیدید که ما خودمان هم می توانیم با مشت خالی جلو برویم، درفرهنگ هم باید خودتان را پیدا کنید.» (33)

2 - تحول و انقلاب فرهنگی

امام می گوید: «شما باید مستقل باشید. ورشد انسانی پیدا بکنید. بچه ها را، جوان های ما را رشد انسانی بدهید، دولت باید درست توجه بکند که رؤسایی را که انتخاب می کندبرای دانشگاهها، برای مدارس، معلمینی راکه انتخاب می کنند آنها برای تربیت اطفال،اینها باید متحول بشود از حال سابق و کسانی که سابق در خدمت اشخاص بیگانه بودند یادر خدمت طاغوت بودند، حال ثانیا نیایند وبچه های ما را باز به عقب برانند، این هم یک مطلبی است که در فرهنگ بسیار مهم است وبالاخره باید فرهنگ متحول بشود به یک فرهنگ سالم، به یک فرهنگ مستقل، و یک فرهنگ انسانی.» (34)

و در جای دیگر می گوید: «اگر فرهنگ،فرهنگ صحیح باشد، جوانهای ما صحیح بارمی آیند.» (35)

و نیز می گوید: «استقلال و موجودیت هرجامعه از استقلال فرهنگ آن نشات می گیرد و ساده اندیشی است که گمان شود باوابستگی فرهنگی، استقلال در ابعاد دیگر یایکی از آنها امکان پذیر است. بی جهت و من باب اتفاق نیست که هدف اصلی استعمارگران که در راس تمام اهداف آنان است،هجوم به فرهنگ جوامع زیر سلطه است.» (36)

3 - اصلاح صدا و سیما

امام می گوید: «اهمیت تلویزیون بیشتر ازهمه است، اهمیت رادیو تلویزیون بیشتر ازهمه است، این دستگاهها، دستگاههای تربیتی است، باید تمام اقشار ملت بااین دستگاهها تربیت بشوند، یک دانشگاه عمومی است. دانشگاهها دانشگاههای موضعی است، این دانشگاه عمومی است،یعنی دانشگاهی است که در تمام سطح کشورگسترده است، این باید از آن عمل دانشگاه را،از آن به آن اندازه ای که می شود، استفاده کرد.باید این دانشگاه، دانشگاهی باشد که بعد ازچند سال تمام قشر ملت را روشن کند، تمام را مبارز بار بیاورد، تمام را متفکر بار بیاورد،تمام اینها را مستقل بار بیاورد، آزادمنش باربیاورد، از غربزدگی بیرون کند، استقلال به مردم بدهد، این از همه چیزهایی که در این دستگاهها هست، مهمتر است و این وظیفه دارد که با مردم، حکم معلم و شاگرد داشته باشد.» (37)

4 - افشاء توطئه های غربی ها

امام می گوید: «شما نسل جوان موظف هستید غربزده ها را از خواب بیدار کنید وفجایع حکومتهای ضد انسانی آنها و عمال آنها را بر ملا نمائید و طرز حکومت اسلام را که مع الاسف بسیار عمر کوتاهی داشت و درهمان چند صباح راه و روش اسلام را درولایت و والی روشن کرد، به جوامع عموما و به فرزندان اسلام خصوصا گوشزد کنید و صفوف خود را فشرده تر نمائید.» (38)

5 - افشاء مفاسد فرهنگ غرب

امام می گوید: «باید کوشش کنید مفاسدفرهنگ حاضر را بررسی کرده و به اطلاع ملت ها برسانید و با واست خداوند متعال آن را عقب زده و به جای آن فرهنگ اسلامی انسانی را جایگزین کنید تا نسل های آینده باروش آن که انسانسازی و عدل پروری است،تربیت شوند، باید کوشش کنید تا طرزحکومت اسلام و رفتار حکام اسلامی را باملتهای مسلمان به اطلاع دنیا برسانید.» (39)

6 - رواج اخلاق اسلامی در دانشگاهها

امام می گوید: «اگر دانشگاههای ما تربیت اسلامی و اخلاق اسلامی داشت، میدان زد وخورد عقایدی که مضر به حال این مملکت است نمی شد، اگر اخلاق اسلامی در این دانشگاهها بود این زد و خوردهایی که برای مابسیار سنگین است، تحقق پیدا نمی کرد.این ها برای این است که اسلام را نمی دانند وتربیت اسلامی ندارند.» (40)

7 - توجه به قدرت معنوی ملت اسلام

امام می گوید: «امروز زمانی است که ملتهاچراغ راه روشنفکران شوند و آن را ازخودباختگی و زبونی در مقابل شرق و غرب نجات دهند که امروز روز حرکت ملت هاست وآنان هادی هدایت کنندگان تاکنونند. بدانیدکه قدرت معنوی شما برهمه قدرتها چیره وقریب یک میلیارد جمعیت شما با خزائن بی پایان می تواند تمام قدرتها را درهم بشکند.» (41)

8 - تقویت تبلیغات اسلامی

امام گوید: «در مقابل همه تبلیغاتی که می شود، از هر جور تبلیغی که می شود، جواب بدهید و آشنا کنید ممالک دیگر را، کشورهای دیگر را به آن چیزی که در ایران هست و آن طوری که در ایران می گذرد. آشنا کنید مردم را به اسلام و به نهضت اسلامی و انقلاب اسلامی.» (42)

9 - تغییر بنیادین برنامه های آموزشی دانشگاهها

امام می گوید: «یکی از مسائل بسیار مهم درتمام دستگاهها خصوصا دانشگاهها ودبیرستانها تغییرات بنیادی در برنامه ها وخصوصا برنامه های تحصیلی و روش آموزش و پرورش است که دستگاه فرهنگ ما از غرب زدگی و از آموزش های استعماری نجات یابد.» (43)

10- پرهیز از تفرقه

امام می گوید: «حکومت اسلامی و خواست ملت ما برای همین است که نفوذ غرب و همه کشورها در ایران از بین ببرد. وقتی یک ملت باتمام اقشار آن برای یک هدف قیام کردند،هیچ نفوذی نمی تواند خلاف آن را تحمیل کند.» (44)

11 - توجه به قوانین مترقی اسلام

امام می گوید: «ملت ایران با داشتن مکتبی مترقی چون اسلام، دلیلی ندارد که برای پیشرفت و تعالی خود از الگوهای غربی و یاکشورهای کمونیست تقلید کند.» (45)

امام راحل قدس سره عوامل متعدد دیگری را نیزبرای زدودن عارضه غربزدگی از چهره جامعه اسلامی معرفی می کنند که عناوین آنها را به خاطر اختصار ذکر می کنیم:

اتحاد حوزه و دانشگاه، جلوگیری از شایعه پراکنی حکومتهای استعمارگر، پرهیز ازاختلافات داخلی، القاء فرهنگ صحیح اسلامی، استقلال اقتصادی، استقلال سیاسی، اسلامی کردن دانشگاهها، نصب مسؤولین صالح، آزادی در پناه اسلام،پایداری دراصول اساسی اسلام و انقلاب،اصلاح جامعه از غرب زده ها، جنبه الهی دادن به علوم و فنون، پیروی مردم از روحانیت،پرهیز از تشریفات، عجین کردن تخصص باتعهد، کوشش در جهت تهذیب خود ودیگران، تقویت مساجد و...

کلام آخر آن که از مجموع مبانی امام خمینی قدس سره در مورد رفع و زدودن عارضه غرب زدگی از خود و جامعه اسلامی، به دست می آید که وظیفه فعلی و همیشگی مردم ومسؤولین نظام اسلامی شناخت هرچه بیشتراصول و فروع اسلام و شناساندن آن همراه بامحور قراردادن قرآن کریم در زندگی و توجه به اصل اساسی ولایت فقیه در جامعه اسلامی می باشد و در این صورت است که سدی محکم در برابر فرهنگ منحط غرب ایجادشده و فرهنگ اصیل اسلامی که مایه ترقی وشکوفائی و سعادت مردم جهان است، حفظ وبلکه گسترش داده می شود. به امید آن روزی که فرهنگ اصیل اسلامی در سرتاسر جهان باعزت و سربلندی گسترش یابد.

پی نوشتها:

1 - صحیفه نور، ج 11، ص 183.

2 - همان، ج 7، ص 120.

3 - همان، ج 10، ص 120.

4 - همان، ج 7، ص 53.

5 تا 9 - همان. ص 66.

10 - همان، ص 72.

11 - همان، ص 78.

12 و 13 - همان، ص 81.

14 - همان، ج 8، ص 6.

15 - همان، ج 7، ص 81.

16 - همان، ج 9، ص 9.

17 - همان، ج 7، ص 85.

18 - همان، ج 10، ص 55.

19 و 20 - همان، ج 9، ص 25.

21 - همان، ج 3، ص 156.

22 - همان، ج 5، ص 183.

23 - همان، ج 1، ص 152.

24 - همان، ج 9، ص 109.

25 - همان، ج 7، ص 23.

26 - همان، ج 9، ص 9.

27 و 28 - همان، ج 5، ص 125.

29 - همان، ج 7، ص 81.

30 - همان، ج 9، ص 9.

31 - همان، ج 10، ص 74.

32 - همان، ج 14، ص 193.

33 - همان، ج 11، ص 183.

34 - همان، ج 5، ص 198.

35 - همان، ج 1، ص 276.

36 - همان، ج 15، ص 160.

37 - همان، ج 5، ص 198.

38 - همان، ج 1، ص 152.

39 - همان، ص 161.

40 - همان، ج 12، ص 52.

41 - همان، ج 13، ص 80.

42 - همان، ص 260.

43 -همان، ج 9، ص 185.

44 - همان، ج 3، ص 88.

45 - همان، ص 156.