ایمان عبارت است از تصدیق به یگانگی خداوند و صفات و عدل او، اعتراف به رسالت پیامبر (ص) و تصدیق بر امامت دوازده امام معصوم علیهم السلام، ایمان همان تصدیق قلبی است، اقرار زبانی جزیی از حقیقت آن نیست و عمل نیز از ارکان آن بشمار نمی آید و ایمان متوقف بر آن نیست.

نشانه های افراد با ایمان چیست؟ امام رضا علیه السلام حقیقت ایمان را برای ما بیان فرموده است.

امام رضا علیه السلام می فرماید:

لا یستَکمِلُ عَبدٌ حقیقةَ الایمانِ حَتَّی تَکونَ فیهِ خِصالُ ثَلاثٍ: اَلتَّفقُّهُ فِی الدّینِ وَ حُسنُ التَّقدیرِ فِی المَعیشَةِ، وَ الصَّبرُ عَلَی الرَّزایا؛[1] هیچ بنده ای حقیقت ایمانش را کامل نمی کند. مگر این که در او سه خصلت باشد:

1. دین شناسی.
2. تدبر نیکو در زندگی.
3. شکیبایی در مصیبت ها و بلاها.

حضرت علی علیه السلام بر جمعی وارد شده و از آنها سؤال فرمودند: آیا می دانید امید بخش ترین آیه ی قرآن کدام است؟! هرکس به فراخور حال خویش آیه ای را عنوان کرد:

بعضی گفتند: آیه ی «إِنَّ اللّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ»[1] یعنی خداوند جز شرک، گناهان دیگر را می بخشد.

بعض دیگر بر آن بودند که این آیه است؛ «وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءًا أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یَسْتَغْفِرِ اللّهَ یَجِدِ اللّهَ غَفُورًا رَحیمًا»[2] یعنی هرکس خلافکار و ظالم باشد ولی استغفار کند، خداوند را بخشنده و مهربان خواهد یافت.

عدّه ای اظهار داشتند آیه ی «یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعًا»[3] یعنی ای بندگان من که در حقّ خود اسراف کرده اید! از رحمت خدا مأیوس نشوید، زیرا او همه ی گناهان را می بخشد.

ادامه مطلب...

دانشجویی داستان دلدادگی اش به آیت الله العظمی بروجردی را چنین باز گفته است:

وقتی تازه به قم آمده بودم؛ آقا برایم شهریه فرستاد. من نپذیرفتم و گفتم: زمینی دارم که در آمدش مرا کافی است. پس از چندی خشک سالی شد. من برای گذران زندگی به قرض روی آوردم. چون میزان بدهی ها زیاد شد؛ ناگزیر فرش های خانه را جمع کردم و یکی از بازاریان را به خانه بردم تا آن را بخرد. مرد بازاری بهایی اندک برای فرش بر زبان آورد که برای پرداخت بدهی هایم کافی نبود. بازاری دیگری را به خانه بردم؛ اما او بهایی کمتر از اولی پیشنهاد کرد.

من سرگردان و مردد بودم که ناگهان صدای در مرا به خود آورد. شتابان سمت در دویدم. حاج احمد، خادم استاد، پشت در بود. او پاکتی به من سپرد و گفت: این را آقا برای شما فرستاده.

به پاکت نگریستم؛ اثری از پول در آن نبود. چون گشودم چکی در آن یافتم. چکی که مبلغ آن درست به اندازه بدهی ام بود. شگفتی وجودم را فراگرفت. زیرا جز من و خداوند هیچ کس از میزان کامل بدهی ام خبر نداشت.

اولین کسی که جشن تکلیف گرفت

سید بن طاووس که فقیهی نام آور و از مفاخر علمای شیعه است، نخستین کسی بود که برای فرزند خود «محمّد» جشن تکلیف گرفت و در این خصوص رساله ای نوشت. او در این رساله به همه کسانی که به شَرَف تکلیف نایل می شوند، توصیه های ارزشمندی دارد و در قسمتی از آن بدین گونه سخن می گوید:

«سزاوار چنین است که روز تشرّف به شرف تکلیف را از بزرگ ترین اعیاد قرار دهد؛ زیرا که آن اصل و اساس تمام اعیاد است، هم در دنیا و هم در آخرت، و سایر اعیاد فرع آن هستند. پس باید این روز را حفظ نموده و وقت و ساعت تشرف به تکلیف را ضبط نماید که در هر سال در چنین روزی به شکر واهبِ اعظم و مدح و ثنای مالک ارحم الراحمین و مدح او قیام نموده و به وظیفه عبودیت و بندگی بپردازد و به اهل حاجت و بینوایان تصدّق نماید چنانکه شایسته سایر ایام سرور و بشارت و اعیاد است.»

آری کدام سُرور بالاتر از اینکه این بنده ذلیل و حقیر را به دربار جلال خود حاضر نموده و به خلعت های احسانْ مخلَصش فرموده و کدام جشن و شادی باعظمت تر از اینکه با تکلیف، او را به آستان مقدّسش فرا خوانده است و با لطف و محبت، او را به گلستان عبودیت دعوت نموده است؟

آنچه امروز در جامعه اسلامی ما تا حدودی به عنوان «جشن تکلیف» مطرح است سنّت حسنه ای است که باید استادان، مربیان امور فرهنگی و خصوصاً پدران و مادران بیش از پیش بدان توجه کنند و جشن تکلیف را با شکوه و به طرز زیبا برای فرزندان برپا کنند. آنان باید نوباوگان و فرزندان خود را با تکالیف شرعی آشنا سازند و با هدیه ای مناسب، شادی و سرور تشرّف آنان را به شرف تکلیف و عبودیت و بندگی خداوند تبارک و تعالی جشن بگیرند و از آن قدردانی کنند. این کار باعث می شود که ضمن آگاهی فرزندانشان از زمان دقیق تکلیف و آشنایی با احکام نورانی آن، این زمان مقدس(جشن تکلیف) در خاطره آنان همیشه باقی بماند و سعادت خود را در ادای تکالیف الهی بدانند زیرا:

«سَعادَةُ الرَّجُلِ فی إِحْرازِ دینِهِ وَالْعَمَلِ لِآخِرَتِهِ؛ خوشبختی آدمی به حفظ دین و عمل برای آخرت خویش است.»(غرر الحکم، ص 145)

تشکر علمی

مرحوم آیت الله العظمی اراکی قدس سره، علاقه خاصی به خاندان رسالت و ولایت داشتند. یکی از بزرگان نقل کردند که: آیت الله اراکی را مدت ها می دیدم که پس از نماز مغرب و عشا از مدرسه فیضیه به طرف صحن مطهر حضرت فاطمه معصومه علیها السلام می آمد و بر سر قبری نشسته و فاتحه می خواند.

یک بار از ایشان پرسیدم: آیا ایشان از بستگان شما هستند؟

فرمودند: خیر، این شخص، منقبتی از دریای مناقب امیرالمؤمنین را برای من گفت که من نشنیده بودم. اکنون به پاس حرمت وی، هر شب برایش فاتحه می خوانم.

تعریف اصطلاحات:

وقت فضیلت: قسمتی از وقت نماز است که نماز در آن وقت دارای فضلیت است و خارج از آن وقت، فضیلت وارد شده را ندارد؛ مثل اول وقت.

وقت اختصاصی: قسمتی از وقت نماز است که مختص به همان نماز است که اگر در آن وقت مخصوص، عمدا نماز واجب ترتیبی دیگری خوانده شود؛ نماز باطل است. مثلا در نماز ترتیبی ظهر و عصر و مغرب و عشا، که اگر هر کدام در وقت اختصاصی دیگری خوانده شود؛ نماز باطل است. پس اگر فردی در آخر وقتِ نماز ظهر و عصر(نزدیک مغرب)، فقط به اندازه یک نماز چهار رکعتی وقت دارد؛ باید نماز عصر بخواند، هر چند که نماز ظهر را نخوانده باشد.[1]

ادامه مطلب...

مرحوم آیت الله علی سعادت پرور تهرانی در آخرین جلساتی که با شاگردان خاص خودشان داشتند فرموده بودند: «مردنم را به من نشان دادند، واضح واضح و هم اکنون نیز آن زمان برایم مشهود است، دیدم که انبیا و اولیای الهی(ع) در تشییع جنازه ام شرکت کرده اند و این به خاطر آن است که بنده چهل سال در وقت سحر با توجه، صد مرتبه سوره «قل هو الله احد» را می خواندم و به روح یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر هدیه کرده ام.»(به نقل از سایت استاد علی فروغی از شاگردان ایشان)

درباره عظمت تلاوت سوره توحید، روایات عجیبی در میان فرمایشات معصومین علیهم السلام آمده است؛ از جمله:

ادامه مطلب...

ادامه مطلب...